Przygotowaliśmy dla Państwa serię poradników, które przydadzą się każdemu - zarówno tym, którzy dopiero planują rozpocząć swoją przygodę z audio, jak i zaawansowanym miłośnikom dobrego brzmienia.
Aby przybliżyć Państwu zagadnienia związane ze światem audio/ video przygotowaliśmy serię webinarów w trakcie których mają Państwo możliwość zadawania pytań, na które udzielimy odpowiedzi.
Sprawdź nasze sugestie połączeń sprzętu audio - zarówno zestawy stereo jak i zestawy kina domowego. Interaktywne zdjęcia, na których znajdziesz unikalne połączenia. Zainspiruj się nimi!
Jedną z podstawowych składowych systemów audio-video są kolumny głośnikowe, które można w najprostszej formie określić jako zespół głośników umieszczonych w obudowie. Oczywiście jest to bardzo prosta definicja, a elementy jakie tworzą taką konstrukcję i mają przełożenie w późniejszym etapie na jakość dźwięku. Do nich na pewno należy zaliczyć to jaką średnicę posiada każdy z głośników, czy jest to obudowa otwarta typu bas refleks, czy też mowa o zamkniętej, labiryntowej itd. Kolejnym jest zwrotnica, która dzieli zespoły głośnikowe na odpowiednie "sekcje" obsługujące określone pasmo przenoszenia.
Oprócz takich opcji jak głośniki przenośne, czy głośniki komputerowe (które nie są zaliczane do takich typowych kolumn), podczas wyboru odpowiedniego rozwiązania mamy dostępnych na rynku sporo opcji i niekoniecznie muszą to być rozwiązania pasywne. Przyjrzyjmy się najpierw temu co obecnie możemy dostać w tej kategorii.
Jest to rozwiązanie posiadające w zasadzie wiele takich samych rozwiązań jak głośniki aktywne, ponieważ obie konstrukcje posiadają wbudowany wzmacniacz co powoduje, że nie musimy ponosić dodatkowych kosztów, aby podłączyć je do naszego telewizora, komputera, czy tez skorzystać z ich zaimplementowanych funkcji.
W sytuacji kiedy mamy mniej miejsca i nasza powierzchnia nie pozwala nam na klasyczny system hi fi kolumny aktywne będą bardzo dobrej jakości alternatywą. Jako, że często jest to rozwiązanie podstawkowe, bywa do nich dołączany subwoofer będący wsparciem w sytuacji kiedy chcemy je umieścić w większym pomieszczeniu, a głośnik niskotonowy wbudowany w obudowę nie jest w stanie podołać naszym wymaganiom pod kątem objętości basu. Takie rozwiązanie może posłużyć nam także jako alternatywa dla głośników komputerowych, ale popularność jaką zdobywają ostatnimi czasy spowodowała, że opcje aktywne to także kolumny podłogowe.
Podczas wyboru takiego rozwiązania musimy zwrócić uwagę na moc zestawu, aby można było określić czy podoła na metrażu w jakim ma pracować, czy zdecydować się na głośniki aktywne w formie kolumn podstawkowych, czy też podłogowych.
Najczęściej oprócz tego, iż takie zestawy głośnikowe możemy podłączyć do zewnętrznych źródeł jak komputer, czy też odbiornik TV mamy możliwość skorzystania z komunikacji Bluetooth pozwalającej na bezprzewodowe połączenie np. naszego smartfona czy też tabletu z głośnikami.
W najbardziej rozbudowanych zestawach audio tego typu mamy także funkcjonalność sieciową w postaci dostępu do serwisów strumieniujących jak Spotify, Tidal, a także radio internetowe. Oferty producentów coraz bardziej się rozrastają i pozwalają na połączenie kilku takich rozwiązań w jeden większy system zwany multiroom.
Z tyłu obudowy często także mamy do wykorzystania proste filtry pozwalające nam na odpowiednie skorygowanie charakterystyki brzmieniowej do naszych preferencji.
Szczególnym przypadkiem takiego rozwiązania są soundbary, aczkolwiek ich parametry najbardziej predysponują je do raczej kina domowego niż typowego sprzętu do odsłuchów stereo.
Rozwiązania pasywne posiadają znacznie więcej parametrów jakie musimy uwzględnić podczas wyboru odpowiedniego dla nas rozwiązania.
Oczywiście nie mają wbudowanych opcji takich jak kolumny aktywne, czyli np. Bluetooth, czy też komunikację sieciową dzięki Airplay, czy Chromecast, Spotify, Tidal itp, a do ich napędzenia zawsze potrzebujemy wzmacniacza audio, lub amplitunera kina domowego.
Kolumny i głośniki pasywne nie umożliwią nam także bezpośredniego podłączenie do nich źródła jak odtwarzacze płyt kompaktowych, streamery, czy gramofon. Wszystkie tego typu połączenia odbywają się poprzez urządzenia wzmacniające stające się w tej sytuacji sercem systemu.
Większość z nich nie ma rozgraniczenia na kolumny podstawkowe, czy na "głośniki podłogowe" tylko są uniwersalnymi parametrami. Do nich na pewno należy zaliczyć:
Parametr informujący nas o tym na ile trudne do napędzenia będą kolumny głośnikowe. Należy jednak pamiętać, iż nie jest to wartość stała, dlatego też w specyfikacjach zarówno kolumn głośnikowych jak i urządzeń będących wzmacniaczem stereo lub amplitunerem zaopatrującym kino domowe znajdziemy coraz częściej zakres (wzmacniacze, amplitunery - przykładowo od 4 do 16 Ohm), lub minimum impedancyjne (w przypadku zestawów głośnikowych).
Pozwala nam również na wybranie odpowiedniej konstrukcji, która zmieści się w zakresie obsługiwanym przez nasz sprzęt audio. Jest to bardzo istotne dla prawidłowego działania naszego zestawu kina domowego lub stereo. Wynika to z faktu, iż zbyt niska impedancja może powodować wyłączanie się sprzętu a w ekstremalnych przypadkach skutkować uszkodzeniem kolumn głośnikowych.
We wzmacniaczach tranzystorowych mamy zazwyczaj wspólną parę terminali głośnikowych potrafiących obsługiwać wszystkie wartości impedancji w zakresie których pracuje dana jednostka. Odmienna sytuacja jest jednak przy wzmacniaczach lampowych w przypadku których mamy często podzielone terminale dla konkretnych wartości, natomiast terminal "masowy" (minus) jest wspólny dla wszystkich połączeń.
Skuteczność to parametr jaki pojawia się w specyfikacjach producenckich i jest jednym z istotniejszych wartości odpowiadających nam na pytanie czy najlepszym wyborem będzie dla nas poszukiwanie mocniejszej jednostki, czy też wystarczy nam wzmacniacz lampowy. W przypadku tych drugich ma to bardzo duże znaczenie, ponieważ jeżeli chcemy do niego podłączyć duże kolumny o niskiej impedancji a dysponować będziemy kilkoma W mocy to nie wykorzystamy jakości dźwięku jaką będą w stanie nam zaoferować realnie nasze "paczki". W tej sytuacji powinniśmy wybierać kolumny podłogowe, czy kolumny podstawkowe posiadające wartość od 90 dB w górę co zapewni wysokiej klasy dźwięk podczas słuchania muzyki odpowiadający kwocie jaką wydaliśmy na niego.
Chcąc bardzo dobrze kontrolować przetworniki, a co za tym idzie także sekcję niskotonową od nawet niższych poziomów głośności mocniejszy wzmacniacz napędzający naszą kolumnę będzie naszym sprzymierzeńcem.
Typ obudowy ma często bezpośrednie przełożenie na to jaki charakter brzmienia będzie w stanie nam zaoferować dana kolumna głośnikowa. Na rynku dostępne jest kilka typów obudowy, które postaramy się opisać poniżej:
Jedne z najczęściej spotykanych konstrukcji, które charakteryzuje obecność portu wylotowego. Kolumna głośnikowa zbudowana w ten sposób bardzo często oferuje nam nieco większy i bardziej miękki bas co w sytuacji kiedy budujemy zestaw kina domowego i na początku nie występuje w nim subwoofer będzie zapewniało nam dźwięk o odpowiednim nasyceniu.
Często będziemy musieli się trochę bardziej zastanowić jak je usytuować biorąc pod uwagę rozmieszczenie w pomieszczeniu dodatkowych elementów, a także jakie będzie bezpośrednie otoczenie naszych "głośników". To, że nie możemy ich zawsze umieścić w dowolnym miejscu jest spowodowane umieszczeniem portu wylotowego bas refleks. Jeżeli znajduje się on na tylnej ściance obudowy kolumny nasze zestawy głośnikowe powinny być oddalone od ściany o odpowiednią odległość. Coraz częściej jest ona wskazana w specyfikacji i wartość może być bardzo różna, więc warto mieć to na uwadze.
Kolumna podłogowa z takim rozwiązaniem daje nam możliwość wpływu na charakter brzmienia poprzez odsunięcie, lub dosunięcie ich do ściany. Stosując pierwsze rozwiązanie uzyskamy większą kontrolę nad basem, natomiast dosuwając do ściany otrzymamy niesamowitą jakość dźwięku w basie.
Jest to kolejny typ, aczkolwiek coraz rzadziej spotykany będący opozycją do obudowy otwartej. Te kolumny głośnikowe charakteryzują się mniejszą objętością w zakresie niskich tonów, aczkolwiek często dynamicznym brzmieniem i punktowością pracy tegoż pasma częstotliwości.
Jest to odmiana obudowy otwartej, która różni się długością tunelu bas refleks. Najczęściej przechodzi ona przez całą obudowę i nazywana jest także obudową labiryntową. Jej wylot najczęściej znajduje się na przedniej ściance jak ma to miejsce w ofercie kolumn PMC a więc jednego z czołowych producentów wykorzystujących to rozwiązanie.
W sytuacji kiedy zdecydujemy się na linię transmisyjną musimy wziąć pod uwagę także fakt, iż będziemy potrzebowali odpowiednio mocnej jednostki aby wykorzystać jej potencjał.
Wysoką jakość dźwięku dysponując już jakimiś kolumnami podłogowymi, lub stając dopiero przed ich wyborem jesteśmy w stanie uzyskać wyłącznie w sytuacji kiedy połączymy je z odpowiednio wydajnym mocowo wzmacniaczem. Jeżeli planujemy kolumny aktywne to tutaj sytuacja jest prosta, ponieważ producent za nas dobrał odpowiednią jednostkę w taki sposób, aby zapewniała nam idealne brzmienie i kontrolował pracę głośników.
W przypadku kolumn pasywnych, niezależnie od tego czy będzie to finalnie system kina domowego, czy też stereo powinniśmy uwzględnić moc wzmacniacza odpowiednią dla danego typu i modelu kolumny.
Parametr ten znajdziemy coraz częściej w specyfikacji producenckiej co ułatwia nam zdecydowanie sprawę i odpowiednie dopasowanie.
Oprócz rozwiązań standardowych jakie opisaliśmy wcześniej rynek audio oferuje nam także bardziej kompaktowe rozwiązania jakimi są głośniki z możliwością montażu na ścianie. Oczywiście kolumny podstawkowe jakie wcześniej już opisaliśmy także można w ten sposób zamocować, aczkolwiek w tym akapicie zajmiemy się głośnikami płaskimi jakie w ofercie posiada np. marka Canton, Dali, KEF i wiele, wiele innych.
Najczęściej ich wygląd powoduje, że podobają się nam i lądują jako element kina domowego wypełniając nasze pomieszczenie odpowiednim dźwiękiem. Aby to było możliwe najczęściej subwoofer jest elementem współwystępującym. W zestawach audio mających nam zapewnić jak najlepszą jakość w stereo pojawiają się bardzo rzadko, ponieważ pasmo przenoszenia jakie są w stanie zaoferować jest znacznie węższe od dołu przez co bas będzie znacznie mniejszy niż z podstawkowych odpowiedników.
W systemach kinowych do użytku domowego także pojawiają się jako uzupełnienie efektów z podłogowych zestawów głośnikowych i wykreowanie wyłącznie przestrzennego efektu.
Bardzo często pojawiają się obok naszego telewizora w formie dłuższych i niemalże idealnie pasujących wielkością do przekątnej ekranu. Ich wygląd świetnie wkomponowuje się także w zabudowę pojawiającą się również nie rzadko w jego obrębie.
Po przygotowaniu odpowiednich otworów dla takich kolumn głośnikowych możemy osiągnąć efekt taki jak by były one rozwiązaniem typowo instalacyjnym, a napinając przed nimi płótno może się okazać, że nasze głośniki będą w ogóle niewidoczne.
Kontynuując tematykę kolumn głośnikowych pojawiających się w zestawach z kategorii kino domowe nie można nie wspomnieć o głośnikach efektowych. Charakteryzują je znacznie węższe pasmo przenoszenia (aczkolwiek nie jest to w tym przypadku problemem, ponieważ mają one za zadanie stworzyć przestrzeń, a nie kreować "główne brzmienie" podczas oglądania filmów).
Pośród nich możemy także wyróżnić kilka przykładów mających zastosowanie w zupełnie innych sytuacjach:
- kolumny typu bipole/ dipole
Jest to typ kolumn posiadający stosunkowo płaską obudowę i głośniki skierowane w dwóch kierunkach. Różnica polega na rozwiązaniu fazowości poszczególnych "stron".
- głośniki refleksyjne (rozszerzające) ATMOS
Tutaj mamy do czynienia z głośnikami w formie nakładek na kolumny przednie, ewentualnie rozwiązanie typu Front High. Zadanie jakie realizuje taka kolumna głośnikowa to uzyskanie dobrej jakości efekt i dodanie warstwy pionowej dźwięku co jest profitem wynikającym z konfiguracji typu Dolby ATMOS. Oczywiście należy mieć tutaj na uwadze, że dopiero głośnik instalacyjny wbudowany w sufit zapewni wysokiej klasy jakość, a to rozwiązanie jest alternatywą w sytuacji kiedy nie mamy możliwości zamontowania opcji sugerowanej przez Dolby jako organizację będącą pomysłodawcą tego formatu zapisu.
Subwoofer, często także określany jako głośnik niskotonowy to szczególny przypadek kolumn głośnikowych, ponieważ jego pasmo przenoszenia zostało zawężone wyłącznie do obsługi basu. Aby uzupełnić nasz zestaw w niskie tony w konfiguracjach kinowych, czy też stereofonicznych najczęściej znajduje on swoje zastosowanie.
Kiedy nasze pomieszczenie jest dość duże, aby poradziła sobie w nim wyłącznie kolumna głośnikowa podłogowa, czy też podstawkowa także warto się doposażyć w subwoofer, którego głośnik niskotonowy umieszczony w obudowie da nam obszerniejsze efekty w sekcji niskich tonów.
Także głośniki komputerowe, czy kolumny aktywne posiadają go w zestawie jako element dodatkowy.
Subwoofery tego typu w kontekście samej budowy posiadają wiele rozwiązań podobnych jak kolumny aktywne. Mowa tutaj o tym, że wzmacniacz jest zabudowany wewnątrz i jest dopasowany w taki sposób aby głośnik (lub głośniki) były odpowiednio zaopatrzone w moc, a dźwięk wydobywający się z niego zaoferował odpowiednie brzmienie.
Jest to najczęściej stosowane rozwiązanie obecnie na rynku, ponieważ nie powoduje dodatkowego obciążenia, tylko wysyłamy do niego sygnał. Z tego też powodu musimy pamiętać o tym, że na etapie prowadzenia okablowania musimy doprowadzić w punkt gdzie będzie się znajdował subwoofer kabel RCA mono, ewentualnie typu "Y".
Oprócz tego iż głośnik ten oferuje nam dźwięk w zakresie niskich tonów mamy także dostępne różnego rodzaju filtry jak:
- częstotliwość odcięcia - pozwalająca na ustalenie do jakiego zakresu częstotliwości ma pracować nasz subwoofer
- pokrętło regulacji głośności - pozwalające zadać konkretną wartość
- regulacja fazy - ten przełącznik, lub też pokrętło przydaje się w sytuacji kiedy nasze głośniki podłogowe oraz subwoofer nie pracują zgodnie basem i jest on przesunięty w fazie
- system kalibracji - czasem mamy możliwość także indywidualnego dopasowania charakterystyki do pomieszczenia w jakim ma pracować nasz głośnik niskotonowy. Dobiera nam odpowiednie wartości jak pasmo przenoszenia, charakterystyka, faza itd mierząc takie wartości jak np. odpowiedź impulsowa pomieszczenia
W przypadku kiedy nasz głośnik niskotonowy jest w formie pasywnego rozwiązania musimy dysponować amplitunerem lub wzmacniaczem z dedykowaną końcówką mocy dla niego, ewentualnie z wyjście pre out umożliwiającym podłączenie zewnętrznego wzmacniacza lub końcówki mocy, która będzie obsługiwać nasz subwoofer.
Ten typ łączymy w taki sam sposób jak pozostałe kolumny głośnikowe, a pasmo przenoszenia jakie obsługiwać będzie nasz sub zależy w dużej mierze od średnicy przetwornika i wykonanej obudowy.
Ostatnią klasyfikacją jaką opiszemy w tym poradniku będzie rozróżnienie na:
Najczęściej są one proponowane do rozwiązań kinowych za racji tego, iż posiadają nieco szersze pasmo przenoszenia niż konstrukcje zamknięte i bardziej efekciarski bas. W takiej sytuacji nasze kolumny podłogowe otrzymują solidne wsparcie i uzupełnienie tego co podczas oglądania filmów jest najważniejsze, czyli energii basu.
Większość producentów kolumn (jeżeli przeglądniemy ich oferty) będzie miała w swoich seriach dedykowane subwoofery do danej serii pasujące zarówno designem jak i kolorystycznie.
To najczęściej proponowane konstrukcje w konfiguracjach dedykowanych odsłuchom audio, ponieważ wyróżnia je szybkość i dynamika pracy basem. Dźwięk oferowany przez te konstrukcje jest znacznie bardziej punktowy i w gatunkach muzycznych wymagających precyzji, oraz szybkości co szczególnie jest słyszalne.
Tutaj warto spojrzeć na oferty marek takich jak np. REL.
Jeżeli kolumna głośnikowa podłogowa nie może zagościć w naszym pomieszczeniu, lub też w momencie kiedy chcemy dodać wymiar pionowy brzmienia w konfiguracjach jak Dolby ATMOS. Impedancja będzie oczywiście parametrem takim samo mającym zastosowanie jak w klasycznych rozwiązaniach. Parametry opisujące je będą się nieco różniły i mam tutaj na myśli pasmo przenoszenia, które będzie zazwyczaj słabsze niż to jakie oferują kolumny aktywne, czy zestawy głośnikowe podłogowe, lub podstawkowe.
W przypadku kiedy nie mamy miejsca w obrębie telewizora to jest to idealne rozwiązanie, aczkolwiek w konfiguracjach audio są bardzo rzadko spotykane.
Kolumna głośnikowa niezależnie od tego czy będą to głośniki podłogowe, podstawkowe, kolumny aktywne czy pasywne są określane przez parametry specyficzne dla danej opcji. W zależności od wielkości pomieszczenia, tego jaki dźwięk jest dla nas referencyjnym i jakiego oczekujemy będzie determinował wybór odpowiednich konstrukcji podobnie jak przeznaczenie (do telewizora jako polepszenie jakości audio), czy też sprzęt jaki już posiadamy.
W ofercie producentów mamy tak duży wybór, że odsłuch powinien być głównym "doradcą".
Pozdrawiamy,
Zespół S4Home | Stanisław Tomera
Cookies
