Wybór rozwiązania pod kątem naszych priorytetów i przeznaczenia jest jedną z pierwszych decyzji jaką musimy podjąć. Jeżeli postawimy na rozrywkę filmowo-serialowo-gamingową, to na pewno swoje kroki powinniśmy skierować w stronę kina domowego. Da nam ono znacznie lepsze efekty niż alternatywa w postaci zestawu stereo, a więc to o co walczymy w przypadku takowego rozwiązania.

Funkcjonalnie otrzymamy również szansę na nieco łatwiejsze połączenie z telewizorem, czy też urządzeniami peryferyjnymi jak odtwarzacz Blu-Ray, konsola, czy też odtwarzacze sieciowe jak DuneHD, Popcorn itp. Dzięki portom HDMI mamy możliwość również skorzystania z formatów dźwięku HD, co jest niemożliwe w przypadku innych połączeń jak optyczny, czy coax, nie wspominając o połączeniu typu cinch.

Kryteria podziału kin domowych

Kina domowe możemy podzielić pod kątem ilości elementów, które powodują, że otrzymujemy od każdego z rozwiązań zupełnie inną jakość, oraz także funkcjonalność. W zależności od tego jak rozbudowany system wybierzemy często przełoży się to na efekt podczas oglądania filmu, czy też grania w gry. Przechodząc do meritum sprawy możemy zebrać takie rozwiązania w następujące grupy:

Jednoelementowe, lub dwuelementowe

• Soundbary w formie pojedynczej belki

Jest to najprostszy zestaw kina domowego jaki możemy sobie wyobrazić, a więc pojedyncza belka mająca zazwyczaj zapewnić dźwięk przestrzenny za pomocą kilku, lub kilkunastu wbudowanych głośników skierowanych w różnych kierunkach. Pod względem dźwięku jaki oferują będzie to podstawowe rozwiązanie i sprawdzą się wyłącznie w małych pomieszczeniach.

Oprócz wbudowanej funkcjonalności jaką oferuje nam samo urządzenie mamy także możliwość doposażyć go w odbiornik radiowy, odtwarzacz DVD, odtwarzacz Blu Ray i inne. Często takie urządzenia są wyposażone w technologię Bluetooth, oraz odpowiednie wejścia analogowe, cyfrowe, lub HDMI pozwalające na połączenie się np. z naszym odbiornikiem TV. Przetwarzanie niskich tonów jest często na słabszym poziomie niż w opcji jaką opiszemy poniżej, chociaż są na rynku także rozwiązania dające lepszą jakość dźwięku jak np. Naim Muso będący w ofercie producenta.

• Soundbary w wersji z subwooferem

Jest to rozwiązanie będące rozszerzeniem powyższego i tutaj dochodzi dodatkowo subwoofer dodający niskich dźwięków, aby w kinie domowym uzyskać lepsze efekty, lub w przypadku większych pomieszczeń wypełnić je odpowiednim dźwiękiem.

Często w takich konfiguracjach możemy dołączyć także głośniki bezprzewodowe, aby uzyskać jeszcze lepszą przestrzenność dźwięku. Należy jednak pamiętać, że jest to kompromis w stosunku do klasycznych kolumn głośnikowych w jakie są wyposażone klasyczne zestawy kina domowego, a także o tym, że w pobliżu surroundów najczęściej będą potrzebne gniazdka elektryczne 230V, chyba, że spojrzymy w kierunku takich opcji jak JBL Bar 7.1 gdzie mogą one stanowić zarówno część belki jak i być głośnikami efektowymi działającymi na wbudowanym akumulatorze.

Gotowe zestawy kina domowego do jakich niewątpliwie należą soundbary czasem oferują nam proste odtwarzanie multimediów jako wbudowaną opcję (propozycje oparte na systemie Android), ale także dołączenie dodatkowych urządzeń jak odtwarzacz sieciowy itd.

Wieloelementowy zestaw kina domowego

W przypadku takich zestawów kina domowego mowa jest o rozwiązaniach standardowych wyposażonych w amplituner kina domowego, odtwarzacz DVD, lub obecnie bardziej na czasie odtwarzacz Blu Ray a także poszczególne głośniki i tutaj możemy wyróżnić kolejno:

• Głośniki przednie (frontowe)

W formie podstawkowych, podłogowych, lub naściennych. Najczęściej to one odpowiadają za świetną jakość dźwięku i rozmiar głośników przednich jest zwyczajowo największy, dlatego musimy pamiętać o przygotowaniu odpowiedniej ilości miejsca na nie. Słuchanie muzyki klasycznej (czy każdego innego gatunku), oglądanie filmów, czy granie w gry w przypadku amplitunerów i wspierających je dwóch głośników przednich jest także możliwe i zdarzają się takowe konfiguracje (wystarczy wybrać format dźwięku stereo na naszej jednostce), aczkolwiek zarówno dla miłośników muzyki jak i fanów kina domowego będzie to spory kompromis. Nie mniej jednak możemy go początkowo potraktować jako zestaw kina domowego, który będziemy etapami rozbudowywać o pozostałe.

• Głośnik centralny

W zestawie kina domowego nie może zabraknąć kolumny centralnej, który odpowiada za odtwarzanie dialogów, a także uzupełnia przednie głośniki i pozwala im wykreowanie odpowiedniego efektu. Dobór głośników pozostałych o ile jest nieco bardziej dowolny, to tutaj warto się skupić na rozwiązaniu pochodzącym z tej samej serii, ponieważ najczęściej będzie ono odpowiednio zaprojektowane do pozostałych elementów.

• Kolumny głośnikowe surround

Zakup kina domowego nie może się odbyć bez surroundów. Kolumny kreujące efekty podczas oglądania filmów a także to dzięki nim uzyskujemy dźwięk przestrzenny i możemy zbudować taki system wielokanałowy jak np. 5.1, 7.1 czy 9.1. To one także pozwalają stworzyć bardzo dobre kino domowe i wykorzystać w pełni formaty wielokanałowe jak Dolby Pro Logic IIx, DTS HD, Dolby Atmos, czy AURO 3D.

Kolejnym kryterium może być podział uwzględniający jednostkę na bazie której jest zbudowany cały system kina domowego i tak możemy wyróżnić:

• Zestawy z amplitunerem

Amplitunery kina domowego to urządzenia, które można po części nazwać jako serce zestawu kina domowego. Marek oferujących takie rozwiązania na rynku jest bardzo dużo, dlatego też nie jesteśmy skazani na tylko jeden lub dwa, ale możemy wybierać pośród sporej grupy nie tylko modelowej, ale także cenowej.

Wybierając np. amplituner Yamaha, czy Denon, Marantz, Arcam otrzymujemy urządzenie pozwalające na dystrybucję dźwięku i obrazu pozwalające słuchać muzyki, a także skorzystać z rozrywki filmowo-gamingowej. Dołączając do niego system strumieniowania wideo mamy dodatkowo możliwość korzystania z platform VOD. Właściciel serwisu obecnie coraz częściej zachęca nas nie tylko świetną jakością wideo, ale także najnowszymi formatami zapisu dźwięku przestrzennego do których możemy zaliczyć nawet Dolby ATMOS.

Kina domowe dedykowane do sali kinowej audio wideo, czyli mające zapewnić nam odpowiednią jakość dźwięku często kojarzą się nam z systemami scentralizowanymi, gdzie całość sprzętu często mieści się w szafie rack (teletechnicznej), ewentualnie w szafce RTV pod ekranem projekcyjnym.

Taki zestaw kina domowego zawiera elementy, w których wszystkie głośniki odpowiadają za przetwarzanie konkretnej ścieżki dedykowanej dla każdego z kanałów. Dzięki temu uzyskujemy właśnie dźwięk surround, gdzie przykładowy samolot przelatuje wokół nas pojawiając się najpierw w kolumnie podłogowej, następnie centralnej i tak dalej w kolejności.

Podczas słuchania muzyki w wydaniu wielokanałowym również możemy skorzystać z zapisu surround przez co jakość dźwięku rozszerzy się nam o lepsze odwzorowanie przestrzeni i akustyki pomieszczenia odsłuchowego, w którym był realizowany koncert.

Dodatkowe urządzenia wzbogacające zestaw kina domowego o możliwość korzystania np. z Netflix pozwalają na odtwarzanie kontentu na naszych kolumnach, a jeżeli chcesz zachować listę oglądanych filmów to jest to funkcja niemalże każdej z takich platform, co pozwala na rozpoczęcie od miejsca w którym zakończyliśmy naszą sesję.

• Zestawy dzielone z procesorem oraz wielokanałową końcówkę mocy

Jest to rozwiązanie bardziej dla purystów zawierające procesor dźwięku, oraz końcówkę mocy wielokanałową, najczęściej znajdujące zastosowanie w sali kinowej. Jeżeli zdecydujemy się wybrać kino domowe i oczekujemy od niego, przestrzenności, wysokiej rozdzielczości dźwięku także w muzyce będzie to najlepsze rozwiązanie. W takiej sytuacji możemy wykonać to także z pomocą głośników sufitowych zamontowanych w płycie GK w sytuacji kiedy mamy go obniżonego.

• Zestawy bez jednostki sterującej, czyli posiadające wbudowany wzmacniacz w jeden lub więcej elementów

Zestaw kina domowego może także być złożony z głośników aktywnych, które komunikują się pomiędzy sobą i dekodują dźwięki wielokanałowe. Jeżeli jeszcze nie zdecydujemy jakie kino domowe wybrać to możemy spojrzeć również w kierunku takiej możliwości. Należy mieć na uwadze, że jest to jeszcze nowość w branży audio wideo, aczkolwiek dość prężnie rozwijająca się, dzięki czemu zyskujemy bezprzewodowe (niemalże) kino domowe, gdzie jedyne o co musimy zadbać to pobliże gniazdek elektrycznych pozwalających zasilić głośniki bezprzewodowe. Głośnik centralny, oraz pozostałe głośniki odpowiadają kanałom takim samym jak w sytuacji kiedy budujemy zestawy kina domowego w oparciu amplituner.

Kino domowe do małych pomieszczeń

W przypadku mniejszych powierzchni, kiedy zależy nam na zaoszczędzeniu miejsca najlepszym rozwiązaniem może się okazać soundbar, lub zestaw oparty o kolumny naścienne. W sytuacji, w której nie oczekujemy hi end-owej jakości dźwięku spokojnie możemy pójść w stronę jednoelementowego zestawu kina domowego opartego o belkę soundbarową (ewentualnie wraz z subwooferem). Natomiast w sytuacji kiedy chcielibyśmy coś lepszego brzmieniowo najlepiej było by wybrać małe głośniki naścienne, dające znacznie lepszy efekt zarówno w filmach jak i muzyce. Finalny efekt w dużej mierze będzie zależał od tego jakie zastosujemy poszczególne kolumny, ponieważ na rynku jest tak dużo rozwiązań tego typu, że można dopasować je do wielkości pomieszczenia, czy też charakterystyki jakiej poszukujemy.

Oczywiście jeżeli dysponujemy pomieszczeniem rzędu 18m2 i nie przeszkadzają nam większe kolumny, to nie ograniczajmy się, ponieważ litraż obudowy, czy też wielkość i ilość przetworników bardzo często przekłada się również na bardziej ekspresyjną charakterystykę, dzięki czemu mając pełniejszy obraz dźwiękowy w pełnym paśmie będzie się to wiązało z lepszymi efektami podczas oglądania filmów czy też grania w gry. Również w muzyce zapewni nam taki zestaw kina detaliczność i mocniejszą podstawę basową, przydającą się w gatunkach muzycznych jak rock, metal, pop, czy muzyka rozrywkowa z radia. Najczęściej tego typu rozwiązania, oparte o soundbar, oferują podobną funkcjonalność co do samego podłączenia dodatkowych urządzeń, aczkolwiek jeżeli mamy konkretne wymagania wobec zestawu kina domowego, to warto przyjrzeć się wejściom, wyjściom, czy też konkretnym rozwiązaniom, czy spełnią one nasze założenia.

Kino domowe do większych powierzchni

Większe pomieszczenia stawiają przed zestawami kina domowego trochę większe wyzwania. Mowa tutaj o wytworzeniu odpowiedniego ciśnienia akustycznego, aby pokryć pomieszczenie jak najlepszym brzmieniem. W takich miejscach jeżeli mamy ograniczony budżet pomimo wszystko znacznie lepsze walory dźwiękowe uzyskamy dzięki zestawom opartym na amplitunerach kina domowego, procesorach kinowych, oraz klasycznych kolumnach podłogowych. Na takich powierzchniach jak 30-60m2 nie obawiajmy się usytuowania portu wylotowego bas reflex na tylnej ścianie, ponieważ dzięki niemu również mamy wpływ na to ile chcemy uzyskać go finalnie poprzez zmianę położenia kolumny względem tylnej ściany.

Tego typu rozwiązania są dedykowane zarówno do sal kinowych, jak i klasycznych salonów, które są stricte użytkowymi pomieszczeniami. W takich miejscach jak drugie, czyli gdzie nie zawsze możemy się skupić na odpowiednim zadbaniu o akustykę z pomocą przychodzi nam funkcjonalność amplitunerów, czy też procesorów w formie kalibracji, pozwalającej na odpowiednie dostosowanie kolumn do warunków panujących w pomieszczeniu.

W tego typu systemach nie musimy się obawiać, że czegoś nam zabraknie, jedynie tylko należy zwrócić uwagę na to, który model bezpośrednio odpowie na nasze zapotrzebowanie, jak i na to jaką mocą dysponuje. Jest to parametr, który pozwala nam na określenie, czy kolumny jakimi dysponujemy zostaną odpowiednio wysterowane i wykorzystamy w pełni ich potencjał, dzięki czemu racjonalnie rozdysponujemy swoje środki.

Dodatkowe elementy w zestawie kina domowego

• Projektor i ekran

Kino domowe to nie tylko amplitunery kina domowego, procesor dźwięku, kolumny głośnikowe, czy odtwarzacz Blu-Ray. Do jednego z najważniejszych elementów na pewno należy także projektor oraz ekran, który w przypadku sali kinowej będzie świetną opcją. Kino domowe z taką formą wyświetlania obrazu pozwoli nam na przeniesienie nas w sam środek akcji filmu i uzyskanie efektów jakie możemy kojarzyć z multipleksów.

Decydując się na takie rozwiązanie musimy jedynie pamiętać o tym, iż pod kątem jasności nie będzie ono w stanie nam zastąpić telewizora, ponieważ bazujemy w tym przypadku na świetle odbitym w odróżnieniu od odbiornika TV, gdzie mamy bezpośrednie podświetlenie matrycy. Skutkuje to tym, że w momencie kiedy byśmy chcieli użytkować projektor nie tylko jako element współtworzący zestaw kina domowego, ale także podczas dnia, to musimy mieć możliwość najlepiej pełnego zaciemnienia pomieszczenia. Oczywiście są także opcje zwiększające kontrast jak HDR (High Dynamic Range), aczkolwiek nie są one w stanie zrekompensować różnicy w jasności i technologii.

Oprócz tego należy oczywiście skalkulować dystans rzutowania do wielkości wyświetlanego ekranu. Nie będziemy tutaj opisywać sposobów kalkulacji, w przyszłości przygotujemy dedykowany tej tematyce poradnik.

• Odtwarzacz audio wideo

Jeżeli zastanawiamy się jakie kino domowe wybrać to także źródło pozwalające odtwarzać nam treści z fizycznych nośników jakimi są płyty CD, DVD, lub Blu-Ray (przy czym te ostatnie oferują świetną jakość dźwięku i obrazu) będzie niezbędne, aby odtworzyć niemalże każdy format dźwięku przestrzennego włącznie z tymi dla wymagających użytkowników jak DTS HD Master Audio. W przypadku korzystania z projektora podczas oglądania filmów otrzymamy także fenomenalną jakość obrazu o wysokiej rozdzielczości.

Kino domowe bez takiego urządzenia będzie oczywiście nadal zestawem oferującym sporą funkcjonalność (niemalże każdy właściciel serwisu VOD oferuje nam obecnie również formaty zapisu dźwięku wielokanałowego), aczkolwiek aby wykorzystać w pełni nasze głośniki przednie, a także bardziej rozbudowany system stawiający na świetną jakość audio wideo warto zaopatrzyć się w takie urządzenie.

• Winda projekcyjna

Jest to oczywiście element dodatkowy, nie będący klasycznym podzespołem tworzącym kino domowe, aczkolwiek w sytuacji kiedy się decydujemy na projektor i mamy sufit podwieszany, dla naszej wygody i zachowania estetyki możemy pójść w stronę także windy pozwalającej na wysunięcie projektora wyłącznie podczas oglądania filmów. Po zakończonym seansie zostaje on schowany po powierzchnią naszego sufitu tworząc z nim jedną całość.

• System sterowania typu inteligentny dom

Kino domowe możemy zarządzać zarówno z poziomu pilota (klasycznie), z pomocą aplikacji, która często także jest opcją aby sterować naszym urządzeniem jak amplituner kina domowego, lub w postaci nadrzędnych systemów sterowania jak smart home. Wtedy oprócz włączenia całego zestawu możemy ustawić odpowiednią głośność z jaką powinny pracować poszczególne głośniki, włączyć dodatkowe urządzenia typu projektor, rozwinąć ekran, wyłączyć światło, czyli za pomocą jednego kliknięcia umożliwić nam oglądanie filmów na naszym kinie domowym.

Akustyka

Oprócz wzięcia pod uwagę takich detali jak rozmiar głośników odpowiedni do wielkości pomieszczenia, procesor dźwięku przestrzennego, projektor, ekran itd. akustyka to jeden z najistotniejszych aspektów. Bez odpowiedniego zadbania o nią nasze kino domowe może nie zaoferować nam finalnie efektu na jaki liczyliśmy.

Jakość dźwięku będzie tutaj zależna także od zapanowania nad konkretnymi częstotliwościami z czego niskie tony będą najtrudniejsze do okiełznania. Najczęściej nasze kino domowe staje w salonie, który wyłącznie na czas oglądania filmu staje się naszą salą kinową, stąd też zapanowanie nad odpowiednimi warunkami nie zawsze będzie możliwe, chociaż coraz częściej akustyka i panele pozwalające na polepszenie jakości dźwięku podczas seansów i wykrzesanie maksimum jakości audio wideo z naszego kina domowego nie muszą być brzydkimi piankami, ale elementami dodającymi uroku i pasującymi do designu pomieszczenia.

• Bass trap

Planując akustykę sali w której ma być umieszczone nasze kino domowe nie sposób nie wspomnieć o pułapkach basowych. Rzadko raczej się na nie zdecydują osoby posiadające zestaw kina domowego w salonie, ponieważ przyjmują one kształt ćwierćwalców umieszczanych w narożnikach pomieszczenia, stąd też niekoniecznie wpasują się w koncepcję naszego pomieszczenia stricte użytkowego, w którym na co dzień przebywamy niekoniecznie oglądając filmy.

• Rozpraszanie

Element pozwalający nam na kontrolowanie odbić dźwięku, przez co możemy poszerzyć np. bazę stereo podczas słuchania muzyki na co również pozwala nam nasze kino domowe - co więcej także w wydaniu wielokanałowym (koncerty).

• Pochłanianie

Oprócz rozpraszania także częstym aspektem spędzającym nam sen z powiek i także zmniejszającym komfort bytowania jest pogłos, który powstaje na skutek odbijania się dźwięku od naszych powierzchni płaskich i twardych będących często elementami wykończenia. Aby tego uniknąć stosujemy elementy pochłaniające minimalizujące ten efekt i powodujące, że nasze kino domowe zyskuje na jakości i czytelności odbioru.

Także rozumienie mowy będzie tutaj na wyższym poziomie. W przypadku większych pomieszczeń, posiadających wysoki sufit będzie to szczególnie ważne i tutaj nawet dobór głośników wysokiej klasy nie rozwiąże nam problemu tego typu.

• Izolacja

W przypadku kiedy mamy wydzieloną salę i zdecydujemy się na wybór kina domowego to warto na etapie projektowania takiego pomieszczenia zadbać o izolację tego pomieszczenia od przyległych do niego pokoi, ponieważ dzięki temu podczas seansów filmowych nie będziemy słyszeć tak mocno nie tylko niskich dźwięków, ale także będziemy mogli podczas oglądania filmu na kinie domowym pozwolić sobie na wyższą głośność.

Podsumowanie

Wybór kina domowego odpowiedniego do naszego zapotrzebowania należy rozpocząć od określenia wielkości jaką jesteśmy w stanie na nie przeznaczyć, oraz czy zależy nam na najlepszej możliwej jakości, ponieważ oglądamy bardzo dużo filmów, czy jest to okazjonalne i głównym celem jest poprawienie jakości dźwięku z naszego telewizora. Nie należy bać się mniejszych rozwiązań, stargetowanych na kompaktowość, ponieważ często są one wystarczające dla osób poszukujących swojego pierwszego kina, bądź też wzgląd estetyczny ma dla nich bardzo duże znaczenie. Pełnoprawne systemy kina domowego jak najbardziej powinny być wyborem przez osoby, które chcą uzyskać najlepsze efekty i zapewnić sobie rozrywkę znaną z komercyjnych kin. Subwoofer w takich zestawach jest nieodzownym elementem, ponieważ to on zrobi najwięcej w kwestii efektów.

Jeżeli szukasz bardziej rozbudowanego systemu i potrzebujesz również wsparcia w kwestii instalacji, konfiguracji, umów się z nami na spotkanie, chętnie przedstawimy Ci różne opcje i sporządzimy (jeżeli będzie taka potrzeba) stosowny projekt wraz z wyceną.