Jaki gramofon wybrać?
Autor:      04/10/2021 15:39:44     Poradnik , Gramofony i akcesoria , Gramofony    Comments 0
Jaki gramofon wybrać?

Historia gramofonu, znanego również pod pojęciem adapter, odtwarzacz płyt winylowych zatoczyła koło i obecnie znów powracają one do łask. Fani analogowego brzmienia i charakterystyki czarnej płyty na nowo poszukują swojego pierwszego, bądź też już kolejnego gramofonu.

Odtwarzanie muzyki w ten sposób jest pewnym rytuałem, ponieważ tutaj nie mamy takich opcji jakie kojarzymy z odtwarzaczy na płyty CD, czy też strumieniowych, większość operacji odbywa się manualnie, a w sporej części również po zakończeniu odtwarzania musimy podnieść ramię gramofonu, aby odtwarzanie muzyki mogło zostać zakończone, a igła nie była eksploatowana bez potrzeby.

W tym poradniku postaramy się odpowiedzieć na pytanie jaki gramofon wybrać, jakie są kryteria wyboru, czym charakteryzuje się dobry gramofon, oraz przedstawimy akcesoria jakie są na rynku dostępne.

Czym gramofon różni się od innych źródeł dźwięku?

W przypadku gramofonów musimy się liczyć z tym, że odtwarzać będziemy mogli tylko płyty gramofonowe, które zakupimy i jakość dźwięku również od nich będzie zależała. Mam tutaj na myśli gramaturę płyt, czyli to „ile mamy winylu w winylu”. Podobnie jak w przypadku płyt kompaktowych tłocznia będzie miała bardzo duże znaczenie jak i wytwórnia, która jest odpowiedzialna za realizację i mastering samego nagrania.

Jeżeli chodzi o kwestie brzmienia z gramofonu, to tutaj zdania są podzielone, ale na pewno fani chwalą sobie urok i klimat odtwarzanych utworów, wskazują na wysoką jakość dźwięku. Oczywiście jest tutaj aspekt jaki należy poruszyć, a więc zniekształcenia harmoniczne. Jest to nieco podobna sytuacja jak w przypadku wzmacniaczy lampowych, że są one bardziej dla nas naturalne, dają nam poczucie bardziej miękkiego i ciepłego brzmienia.

W przypadku większości będziemy musieli większość operacji wykonać manualnie, aczkolwiek nie zawsze będzie to konieczne. Na pewno podobieństwo gramofonu do odtwarzacza płyt CD będzie znacznie większe niż do nowych źródeł jak odtwarzacze sieciowe. W niektórych przypadkach, aby w ogóle rozpocząć odtwarzanie będziemy musieli podejść do urządzenia i przesunąć ramię nad płytę, po czym opuścić je na pierwszą ścieżkę. Tutaj operacje jakie musimy wykonać w dużej mierze będą się pokrywały z CD-kiem, z tą tylko różnicą, że musimy otworzyć kieszeń napędu i ją zamknąć, a następnie wystarczy wyłącznie nacisnąć „PLAY” i to w zasadzie wszystko.

W odtwarzaczu sieciowym w zasadzie wszystko możemy robić z fotela, nie wstając do urządzenia, wystarczy nam tylko smartfon, dzięki któremu wybierzemy swoją ulubioną muzykę, wskażemy urządzenie na którym chcemy rozpocząć odtwarzanie (poprzez kliknięcie w aplikacji) i to w zasadzie wszystko. Przewijanie to kolejna operacja, podczas której musimy się udać w kierunku gramofonu, ponieważ musimy podnieść ramię i przesunąć je nad kolejną ścieżkę. Zakończenie odtwarzania również odbywa się na zasadzie podejścia do urządzenia i albo wciśnięcia klawisza stop, czasem zdarza się (w gramofonach automatycznych), że odtwarzanie zakończy się samoczynnie.

Jak działa gramofon?

Patrząc na ten kontekst w prosty sposób, aby nie zagłębiać się za bardzo w technikalia wygląda to w ten sposób, że po włączeniu gramofonu, zaczyna się nam obracać talerz, który może być napędzany paskiem, ewentualnie direct drive, który z kolei posiada napęd bezpośredni przenoszony bezpośrednio z silnika. Zalety obu rozwiązań opiszemy poniżej.

Podczas obrotu naszego talerza i kręcącej się na nim płyty winylowej następuje jej odczyt. To dzięki igle śledzenie rowków płyty jest możliwe, a drgania w jakie jest wprowadzana są przetwarzane na dźwięku wypływające z naszych zestawów głośnikowych.

Jest to oczywiście bardzo prosty opis zasady działania, ale oczywiście jeżeli chcecie poznać go bardziej dokładnie, to jak najbardziej zapraszamy do kontaktu z nami.

Z czego składa się typowy gramofon - budowa gramofonu

Wkładka

W gramofonach możemy wyróżnić dwa rodzaje wkładek, z czego jednym typem jest wkładka MM (moving magnet - z ruchomym magnesem), natomiast mniej popularne, ale pozwalające na uzyskanie lepszej jakości są wkładki MC (moving coil - z ruchomą cewką).

Wkładki typu MM posiadają możliwość wymiany igły, dzięki czemu w sytuacji kiedy się nam ona uszkodzi, to mamy możliwość dokupienia wyłącznie jej. Z kolei wkładka MC jest typem jaki wymienia się w całości, ewentualnie w przypadku niektórych firm jest opcja ewentualnie wymiany na nową za jaką część kwoty pierwotnej.

Posiadając określony typ dobieramy odpowiedni przedwzmacniacz gramofonowy, o ile oczywiście gramofon nie posiada wbudowanego przedwzmacniacza.

Talerz

Tutaj mamy najczęściej kilka typów talerzy i materiałów jakie są wykorzystywane do ich produkcji. Najczęściej spotykanym jest aluminiowy talerz, również częstymi są też akrylowe, bądź z polerowanej stali, aczkolwiek tego typu rozwiązanie to domena raczej droższych konstrukcji jak ClearAudio, czy też Transrotor. Talerz powinien być w miarę ciężki, aby zapewnić odpowiednią stabilizację obrotów, oraz zminimalizować drgania i "chwianie się dźwięku".

Napęd gramofonu i silnik, oraz przeniesienie napędu

Przeniesienie napędu z silnika jest jednym z ważniejszych aspektów regularnych obrotów, oraz braku problemu z ich odpowiednią stabilizacją, oraz precyzję odtwarzania. Najczęściej spotykanymi rodzajami jest direct drive, czyli napęd bezpośredni, oraz urządzenia z napędem paskowym, który jest spotykany w większości gramofonów na rynku.

Napędy gramofonów

Napęd paskowy

Zaletą napędu paskowego jest równomierne przekazywanie obrotów silnika na talerz, na którym spoczywa nasza płyta winylowa. W świecie audio jeszcze oprócz talerza oczywiście istotne są slip maty wykonywane z różnego rodzaju materiałów począwszy od filcowych, korkowych aż po skórzane. Jest to najczęściej stosowany typ napędu jaki może posiadać nasz gramofon.

Napęd bezpośredni

W tym przypadku obroty silnika są przekazywane bezpośrednio z silnika na trzpień obracający talerz, co jest często domeną jaką posiada gramofon automatyczny i przeznaczony do zastosowań DJ'skich. Decydując się na używany gramofon bezpieczniejszą wersją będzie urządzenie z napędem paskowym, ponieważ po pierwsze mamy możliwość wymiany pasków, oraz sama naprawa tego typu urządzenia jest znacznie tańsza niż w przypadku posiadania konstrukcji typu direct drive.

Ramię gramofonu

Fani winylowych płyt na pewno wiedzą, że ramię gramofonu to element będący równie ważnym jak i wkładka, chasis, czy szlif igły. Jest to najczęściej w dobrej jakości gramofonach element jaki możemy sobie wybrać sami.

Różnią się one pomiędzy sobą zarówno długością jak i kształtem, czy też sposobem prowadzenia igły i tak możemy wyróżnić ramiona:

Ramiona proste

Jest to najprostsze rozwiązanie, a zarazem obecnie raczej rzadko się na nie decydują producenci, dawniej stosowane w przypadku połączenia z wkładkami monofonicznymi, oraz tymi, które posiadały szlif eliptyczny.

Niestety problem tej konstrukcji jest taki, że podczas prowadzenia igły w rowku na jej skrajach naciska ona zawsze bardziej na jedną ze stron, stąd też pojawiające się rozbieżności pomiędzy obydwoma kanałami.

Ramiona proste z zakrzywioną główką (w kształcie J)

To pośrednie rozwiązanie pomiędzy ramionami prostymi, oraz S kształtnymi. Powodują one zminimalizowanie zniekształceń harmonicznych i dobre śledzenie rowka płyty zarówno na jej początku jak i każdym późniejszym etapie.

Tutaj możemy spotkać wkładki MM, oraz również grupę wkładek mc z różnymi szlifami zaliczając do nich te ze szlifem liniowym, jak i eliptycznym, czy sferycznym.

Ramię typu S

Jest to ramię w kształcie litery S, które podobnie do ramienia w kształcie J (prostym z zakrzywioną główką) pozwala na precyzyjniejsze prowadzenie igły i zminimalizowanie harmonicznych. Bardzo często jest to typ spotykany w rozwiązaniach dla DJ'ów, ponieważ posiadają wymienne główki.

Ramiona gramofonowe

Ramię tangencjalne

Ramię tangencjalne to jedno z najbardziej zaawansowanych konstrukcji, ponieważ jest ono najbliższe temu w jaki sposób jest produkowane są płyty winylowe, a więc wkładka porusza się po jej promieniu, co powoduje, że mamy do czynienia z bardzo precyzyjnym śledzeniem rowka płyty i co za tym idzie rewelacyjną szczegółowością.

Tego typu ramiona są domeną droższych konstrukcji, ponieważ z racji tego, że musimy tutaj pokonać siłę tarcia, potrzebne są bardzo dobre materiały, których koszt zwiększa również finalną kwotę produktu.

Tutaj najczęściej będzie to rozwiązanie wskazujące na najlepszy gramofon i wkładki zamontowane na tego typu ramieniu będą często z wyższej półki.

Jakie są rodzaje gramofonów?

Gramofony możemy podzielić pod kątem różnych kryteriów, ale jednym z najbardziej popularnych jest ich sposób obsługi:

Gramofon automatyczny

Tutaj wystartowanie płyty, czy też zakończenie odtwarzania jest typowo zautomatyzowanym procesem (podobnie jak zmiana prędkości obrotów), dlatego też będzie to rozwiązanie odpowiednie jako pierwszy gramofon, którzy rozpoczynają swoją przygodę z winylem i cenią sobie wygodę. To rozwiązanie najbardziej przypomina odtwarzacze CD i w sytuacji kiedy kolekcję płyt winylowych dopiero budujemy będzie to na pewno opcja najlepsza.

Do tego zestawienia możemy również zaliczyć rozwiązania jednoelementowe posiadające wbudowane niemalże wszystko włącznie z głośnikami, czy też posiadające moduł bluetooth pozwalający na słuchanie muzyki nawet z urządzeń mobilnych, aczkolwiek jeżeli stawiamy na jakość brzmienia, to lepiej jednak wybrać gramofon w klasycznej formie.

Nie należy tutaj mylić tego, że jeżeli mamy w pełni automatyczny model, to oznacza to, ze napęd paskowy nie ma miejsca. Najczęściej jednak spotykanym rozwiązaniem obecnie na rynku są właśnie tego typu konstrukcje.

Gramofony półautomatyczny

W tym wypadku częściowo obsługa jest automatyczna, a więc część operacji jest wykonywana nadal za pomocą klawisza i nie wymaga od nas za dużego zaangażowania. Często spotykane w sprzęcie typowo dj skim zaraz obok automatycznych. Jest to rozwiązanie dla osób które zastanawiają się jaki gramofon kupić i nie chcą rezygnować z wygody kosztem jakości. Wtedy z pomocą przychodzi właśnie to rozwiązanie, które niejako łączy ze sobą obie opcje.

Gramofon manualny

Obsługiwane w pełni manualnie. Najlepsze rozwiązanie dla tych, którzy cenią sobie najlepszą z możliwych jakość dźwięku, oraz tych, którzy mieli już wcześniej swoje pierwsze urządzenie, poszukują purystycznego rozwiązania, nie idącego na kompromisy, ale odwdzięczającego się świetną jakością

Kolejnym kryterium może być obecność przedwzmacniacza i tutaj będziemy mieli urządzenia posiadające wbudowany przedwzmacniacz, bądź też bez niego – wtedy musimy się zaopatrzyć w zewnętrzne urządzenie. Nie ma co ukrywać, że rozwiązaniem znacznie lepszym będzie druga opcja, ponieważ zewnętrznym przedwzmacniaczem możemy moderować brzmienie i efekt finalny.

Następną bardzo istotną kwestią jest rodzaj napędu i tutaj wyróżnić możemy gramofony z napędem bezpośrednim, oraz paskowym.

Gdyby brać pod uwagę jeszcze najnowsze konstrukcje jakie się dostępne na rynku, to pojawiają się również gramofony bezprzewodowe Bluetooth, bądź też z komunikacją WiFi (mogące być częścią systemu multiroom); oraz klasyczne przewodowe urządzenia.

Akcesoria gramofonowe

Przedwzmacniacz gramofonowy

W kwestii podłączenia gramofonu do naszego domowego audio mogą być potrzebne przedwzmacniacze gramofonowe pozwalające na podniesienie sygnału wyjściowego do odpowiedniego poziomu, abyśmy mogli się cieszyć odpowiedniej głośności dźwiękiem generowanym przez nasz odtwarzacz płyt winylowych.

Jeżeli zastanawiamy się jaki gramofon kupić, musimy również rozważyć nie tylko jakiej firmy gramofon kupić, ale czy posiada on wbudowany moduł przedwzmacniacza, czy też musimy go dokupić. Jeżeli jest to nasz pierwszy gramofon, to możemy wybrać taką konstrukcję, która będzie miała już wbudowany przedwzmacniacz gramofonowy. W takiej sytuacji wystarczy podłączyć go pod jakiekolwiek wejście audio w naszym wzmacniaczu, ewentualnie jeżeli posiadamy końcówki mocy to do preampa. Do podstawowego użytku domowego, jeżeli nie szukamy wysublimowanej jakości będzie to wystarczające. Podobnie jak w sytuacji kiedy nie posiadamy sporej kolekcji płyt winylowych spokojnie możemy pójść również w takie rozwiązanie.

Jeżeli nie będziemy mieli wbudowanego przedwzmacniacza w samym gramofonie, to jeszcze pozostaje nam dedykowane wejście Phono, które czasem możemy odnaleźć na pokładzie naszego urządzenia wzmacniającego (amplituner, wzmacniacz).

Myjka czyszcząca do płyt

Utrzymywanie w czystości naszych płyt winylowych jest bardzo ważnym aspektem posiadania gramofonu, ponieważ pozwala na zmniejszenie ładunków gromadzących się na powierzchni i tym samym trzasków podczas odtwarzania, które nie są naturalnym aspektem.

Na rynku dostępne są zarówno myjki klasyczne działające na zasadzie płyny czyszczącego i osuszające finalnie płyty winylowe, lub bardziej zaawansowane myjki ultradźwiękowe.

Szczotka do płyt gramofonowych

Szczoteczka do igły, oraz płyt

Jeżeli chcemy kupić gramofon, to musimy się również liczyć z tym, że samo urządzenie to jedno, natomiast aby zachować żywotność gramofonu, oraz pozostałych podzespołów, musimy zadbać o jego odpowiednią konserwację. Szczoteczki antystatyczne do płyt winylowych pozwalają na utrzymanie ich w czystości, oraz nie zbieranie się kurzu na igle.

Czyszczenie płyt, oraz igły powinno się odbywać zarówno przed jak i po zakończeniu odtwarzania. Tego typu akcesoria powinny być rozważane niezależnie od tego, czy mamy urządzenie z niskiej, topowej, czy średniej półki.

Docisk do płyt winylowych

Odtwarzacz płyt winylowych pozwala nam również na stosowanie odpowiednich docisków, aby uzyskać jak najlepszą jakość odwzorowania jakości. Napęd paskowy pozwala nam na stosowanie wyłącznie określonej wagi dociski, dlatego też musimy sprawdzić, czy konkretny docisk nie będzie dla naszego silnika gramofonu zbyt dużym obciążeniem. Jeżeli kupujemy gramofon na początek, to niekoniecznie jest to rozwiązanie must have.

Slipmata

W większości przypadków urządzenia dostępne na rynku posiadają aluminiowy talerz a na nim spoczywa filcowa mata. Dla poprawienia jakości nasz gramofon możemy wyposażyć w dodatkowe maty wykonane ze skóry, korka itp.

Waga do wkładki, oraz szablon do jej ustawienia

Jeżeli już kupiliśmy najlepszy gramofon dla nas, ale ciągle w niego inwestujemy i dokupujemy do niego wkładkę, to warto zastanowić się również nad tym, czy nie będą nam potrzebne akcesoria do jej kalibracji, ponieważ nie jest to już takie proste i o ile nasze ramię nie posiada odważnika odpowiednio wyskalowanego to ustawienie odpowiedniego nacisku igły nie będzie możliwe.

Wtedy z pomocą przychodzi waga do wkładki (nie jest to istotne czy będziemy mieli wersję z nieruchomą cewką, czy nieruchomym magnesem - jedynie jej waga) pozwalająca nam na dokonanie pomiaru nacisku igły na rowek płyty. Pozwala to zadbać o ich żywotność, ponieważ przeważona płyta będzie zużywała bardziej igłę, a niedoważona z kolei spowoduje, że nie uzyskamy takiej ilości detali, oraz głębi, bądź w ekstremalnych przypadkach może nam wyskakiwać z rowka płyty.

Jaki gramofon na początek?

Jeżeli poszukujemy swojego pierwszego gramofonu i nie mamy zgromadzonej ogromnej płytoteki winyli, ale chcemy spróbować złapać bakcyla, spróbujmy z prostszymi konstrukcjami, które będą posiadały wbudowany przedwzmacniacz, aby początkowo nie generować dodatkowych kosztów, a dostać produkt kompletny, aby podłączyć go od razu do wzmacniacza, czy też amplitunera kina domowego bez konieczności dokupowania akcesoriów. Zamiast dokupowania dodatkowego przedwzmacniacza skupmy się lepiej na wkładce gramofonowej, oraz dobrym ramieniu pozwalającym na uzyskanie lepszego brzmienia. Nie oznacza to, że te urządzenia, które takowego nie posiadają na pokładzie nie są dla Ciebie.

Gramofony dla początkujących oraz koneserów

Gdybyś oczekiwał nieco większej wygody użytkowania od gramofonu, spróbuj konstrukcji automatycznych, bądź też półautomatycznych, ponieważ one kilka podstawowych operacji wykonają za Ciebie za naciśnięciem klawisza.

Z konstrukcji które są obecnie na rynku warto by rozpatrzyć Denon DP-300F, ewentualnie Pro-Ject Debut Carbon EVO (jeżeli dysponujemy nieco wyższym budżetem). Jako pierwszy gramofon będą to świetne wybory, przy czym Denon to gramofon full automat, a więc zmiana prędkości obrotów płyty, czy też wystartowanie płyty będą realizowane przez odpowiednie przyciski. Również przedwzmacniacz będzie wbudowany w urządzenie, dzięki czemu możemy go podłączyć w dowolne wejście analogowe do naszego wzmacniacza, tudzież amplitunera.

Pro-Ject Debut Carbon EVO to będzie opcja, która zaoferuje nam znacznie lepszą wkładkę, oraz karbonowe ramię, co przełoży się na jakość finalną. Co do samej plinty, czy też talerza, to również będą one tutaj zaletą, nie mniej jednak przedwzmacniacz będziemy musieli dokupić dodatkowo.

Jaki gramofon dla konesera?

Nieco inaczej wygląda sytuacja, jeżeli poszukujesz najlepszej możliwej jakości dźwięku. Wtedy najlepiej brać pod uwagę konstrukcje, których ramię będzie umożliwiało zamontowanie dużej ilości wkładek, da możliwość ustawienia wysokości ramienia, czy też jego wymianę, ponieważ dzięki temu masz możliwość moderowania i ulepszania nieustannie swojego systemu. W tej kwestii na pewno bardzo dobrą opcją będą gramofony z odseparowanym silnikiem, znajdującym się poza obudową, dzięki czemu zminimalizujemy wibracje przenoszone na plintę i na płytę, a w efekcie na wkładkę. Plinta będzie tutaj również istotną kwestią – na rynku można wyróżnić plinty monolitowe, czyli „z jednego materiału”, oraz przypominające kanapkę (zbudowane z kilku warstw). Plinta, podobnie jak i nóżki mają za zadanie minimalizować wpływ wibracji i ograniczyć je do minimum i w tym celu pojawiają się na rynku również „plinty pływające”, a nóżki bywają wypełnione sorbotanem, bądź też innymi materiałami pozwalającymi pochłonąć je jak najbardziej.

Napęd w przypadku takich użytkowników powinien stanowić pasek, który zapewnia większą stabilizację obrotów i jest rozwiązaniem stosowanym w najdroższych konstrukcjach na rynku.

Chyba nie muszę tutaj wspominać również o tym, że najlepszym rozwiązaniem dla tych, którzy cenią sobie jakość dźwięku będzie gramofon manualny i bez wbudowanego przedwzmacniacza, ponieważ to będziemy sobie już wybierać samemu w zależności od tego jaką posiadamy wkładkę (MM czy też MC).

Podsumowanie

Jeżeli chciałbyś rozpocząć swoją przygodę z gramofonem analogowym to najlepiej skierować swoje kroki do salonu audio, ponieważ ilość zmiennych jaką należy wziąć pod uwagę jest dość duża, więc zlecenie wyboru specjaliście, który opowie Ci jakie są możliwości w oparciu o Twoje wymagania, przedstawi zalety i wady obu rozwiązań skróci znacznie czas jaki poświęcisz na wybór tego jedynego.

Jeżeli z kolei chciałbyś rozbudować swój system, czy też będzie to już Twoje kolejne urządzenie, to wszystko zależy od tego jaki kierunek chcemy obrać. Posiadając już bardzo dobrą bazę warto rozważyć upgrade w formie wymiany wkładki, ramienia, czy też zasilacza, o ile pozwala na to gramofon. Również akcesoria pozwalają na wykonanie ostatecznego szlifu, jak np. myjki do płyt, dociski do płyt itd.

Zawsze musisz pamiętać o tym, że ważne jest odpowiednie dopasowanie urządzenia do istniejącego już systemu w oparciu o to jaki efekt finalny chcesz uzyskać. 

Spis treści:

Podsumowanie:

  • W przypadku gramofonów musimy się liczyć z tym, że odtwarzać będziemy mogli tylko płyty, które zakupimy i jakość dźwięku również od nich będzie zależała.
  • Wyróżniamy gramofony manualne, półautomatyczne oraz automatyczne.
  • Jeżeli poszukujemy swojego pierwszego gramofonu i nie mamy zgromadzonej ogromnej płytoteki winyli, ale chcemy spróbować złapać bakcyla spróbujmy z prostszymi konstrukcjami, które będą posiadały wbudowany przedwzmacniacz.
  • Najlepszym rozwiązaniem dla tych, którzy cenią sobie jakość dźwięku będzie gramofon manualny i bez wbudowanego przedwzmacniacza.
  • Zawsze musisz pamiętać o tym, że ważne jest odpowiednie dopasowanie urządzenia do istniejącego już systemu w oparciu o to jaki efekt finalny chcesz uzyskać.

Katetgorie:

Cookies

Informacje dotyczące plików cookies

Ta witryna korzysta z własnych plików cookie, aby zapewnić Ci najwyższy poziom doświadczenia na naszej stronie . Wykorzystujemy również pliki cookie stron trzecich w celu ulepszenia naszych usług, analizy a nastepnie wyświetlania reklam związanych z Twoimi preferencjami na podstawie analizy Twoich zachowań podczas nawigacji.

Zarządzanie plikami cookies

O Cookies

Pliki cookie to niewielkie pliki tekstowe, które są zapisywane na komputerze lub urządzeniu mobilnym przez strony internetowe, które odwiedzasz. Służą do różnych celów, takich jak zapamiętywanie informacji o logowaniu użytkownika, śledzenie zachowania użytkownika w celach reklamowych i personalizacji doświadczenia przeglądania użytkownika. Istnieją dwa rodzaje plików cookie: sesyjne i trwałe. Te pierwsze są usuwane po zakończeniu sesji przeglądarki, podczas gdy te drugie pozostają na urządzeniu przez określony czas lub do momentu ich ręcznego usunięcia.